Zo kopt De Telegraaf vandaag in ‘In Nederland’. Marnix Norder ontving journalist Wierd Duk in ons klus- en zelfbouwproject, De Nijverheid in Leiden. Nieuwsgierig naar de klus, huur, koop constructie voor starters, studenten, zzp'ers en statushouders, bezochten zij enkelen van hen in hun kluswoningen. Want, hoe werkt het nu eigenlijk in de praktijk?
Lucas Seisveld (22) is een van de klussers die via INC zijn eigen appartement bouwt. Via zijn oom, een architect, hoorde hij van dit project in een voormalig schoolgebouw in Leiden. Hij besloot om de gok te wagen. “Mijn oom bouwt hier zelf ook en zei: joh Luuk, schrijf je in, dit is een kans die krijg je nooit weer.”
4500 lege overheidspanden
Een aantrekkelijk aanbod. “Maar het is wel flink aanpakken”, zegt Marnix Norder, medeoprichter van Steenvlinder. “De klussers krijgen van ons in fases dertigduizend euro mee als klusbudget. Als de woning af is, kunnen ze die twee jaar huren onder de sociale huurprijs en daarna kunnen ze de woning kopen, als ze dat willen; tegen de kostprijs, min al het werk dat zij eraan hebben besteed. Die koopoptie staat vijf jaar open. Als daarvan geen gebruik wordt gemaakt, wordt het een sociale huurwoning.”
In Nederland staan zo'n 4500 overheidsgebouwen leeg, weet Marnix. “Als je de helft daarvan gebruikt voor klusprojecten, kunnen we een enorme slag slaan in de woningnood.” De overheid zou hiermee deels een explosief probleem kunnen oplossen: dat van de sociale huurwoningen die massaal aan statushouders worden toegewezen, waardoor autochtone Nederlanders nauwelijks nog kansen hebben op de sociale huurmarkt.
Klussende statushouders
“In een aantal steden is duidelijk zichtbaar dat door de toestroom van statushouders de wachttijden voor andere kandidaten veel langer worden. Ik vind dat we dat deels moeten oplossen door meer sociale woningen te bouwen, maar je kunt ook de mogelijkheden die er zijn benutten, bijvoorbeeld door kluswoningen te realiseren in die leegstaande openbare gebouwen.” Marnix vindt het jammer dat dit niet vaker gebeurt.
Een van de statushouders die klust in de Nijverheid is Ayoub Moberk (21). Hij komt uit Syrië, leefde drie jaar als vluchteling in Libanon en week in 2015 uit naar Europa. Eerst alleen, als jongen van 15, later volgde zijn familie. “Mijn ouders hadden na het azc een groot huis toegewezen gekregen - want we zijn een grote familie - en zij kregen een folder in de bus over dit project”, vertelt Ayoub.
Integreren met een gereedschapskist
Marnix: “Je kunt statushouders een sociale huurwoning geven en hen op de bank laten wachten op een cursus integratie, Nederlandse taal en burgerschap, maar ik zeg: heet ze welkom en geef ze een gereedschapskist: hier, bouw je eigen woning maar. Zo leren ze al snel andere mensen kennen, ze bouwen een netwerk op, hebben een soort stageplek en ze integreren. Het is voor ons ook een visie op hoe je integreert: door een vak en de taal te leren én door een eigen woning te bouwen."
